In Nederland groeit de vraag naar biobased bouwmaterialen, en hoewel een deel lokaal wordt geproduceerd, worden veel biobased grondstoffen nog geïmporteerd. Tegelijkertijd liggen er kansen om deze grondstoffen wel in Nederland te produceren: de teelt vereist vaak weinig inputs als meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen en past zo goed in een toekomstbestendig landbouwsysteem. Bovendien bieden deze teelten maatschappelijke en ecologische voordelen, zoals koolstofopslag, en bodem- en waterverbetering. Om te onderzoeken wat de teelt van gewassen voor de biobased bouw kan bijdragen aan het Nederlandse agrarische landschap, hebben wij in samenwerking met BOOM Landscape en in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken een verkennend onderzoek uitgevoerd. Deze ‘rekenen en tekenen’-aanpak combineert het ontwerpend onderzoek dat de mogelijkheden voor een biobased productielandschap visualiseert, met onze rekenkundige expertise. Wij ontwikkelden een tool die zowel de maatschappelijke als economische waarde van verschillende gewassen voor de biobased bouwsector inzichtelijk maakt.
Vanaf zomer 2024 is de tool geüpdatet met de meest recente openbare cijfers over de kosten en opbrengsten van biobased gewassen.
Dit geeft een actueel inzicht in het jaarsaldo. Overige bedrijfskosten zoals arbeid, machines, en verwerkingskosten blijven buiten beschouwing. Dit jaarsaldo fungeert als standaardindicator, zodat gebruikers van de tool het verdienvermogen van teelten die grondstoffen leveren voor biobased bouwmaterialen kunnen vergelijken met gewassen zoals aardappelen en granen. Naast de business case – het verdienvermogen – brengen we ook een eerste inzicht in de value case in beeld. Hieronder vallen de uitstoot en vastlegging van broeikasgassen, bodemkwaliteit, biodiversiteit en mogelijkheden voor waterberging en voor waterzuivering, waardoor bredere ecologische en maatschappelijke waarde inzichtelijk wordt. Gebruikers krijgen hierdoor een eerste beeld dat helpt om weloverwogen keuzes te maken voor teeltstrategieën, gebiedsverandering en beleid.
